เรียน Tango, ฝันร้าย และร้านหนังสือที่สวยที่สุดในโลก
อเมริกาใต้เป็นทวีปที่เจิดจ้า มีสีสรรและชีวิตชีวา และเสียงดนตรีในทุกมุมเมือง และเพียงไม่กี่คนก็สามารถเปลี่ยนการรวมตัวเป็นปาร์ตี้เต้นรำ จากซัลซาเป็นมาเรนเก้ แรมบ้าและแมมโบ้ จนถึงบาชาตาและแทงโก้ ที่นี่เวียนนีสวอลทซ์อย่างเป็นพิธีรีตองนั่นถูกขำใส่แน่ และแทนที่ด้วยสิ่งที่สามารถบรรยายได้แค่ว่าเย้ายวน เต็มไปด้วยชีวิตชีวา ยักย้ายส่ายสะโพก เคลื่อนย้ายอย่างรวดเร็ว หนึ่งในค่ำคืนแรกในโบโกต้า ผมได้ลิ้มรสประสบการณ์ว่าการเต้นรำเป็นส่วนสำคัญที่ยิ่งใหญ่ของวัฒนธรรม และเป็นความตั้งใจของผมที่จะสิ้นสุดการเดินทางไปอเมริกาใต้ด้วยการพยายามที่จะเต้นแทงโก้ เพราะผมเปลี่ยนแปลงส่วนหนึ่งของทัวร์ที่ผมจองไว พรอมการเลียนตั๋วรถ ผมได้รับข้อเสนอให้เข้าเรียนแทงโก้และดินเนอร์พร้อมเต้นรำเป็นการแลกเปลี่ยน และนั่นเป็นเป้าหมายของผมในคืนนั้น ในขณะเดียวกันผมร่วมกับเจ้าบ้านเดินตะลุยชมบัวโนสไอเรสในช่วงเช้า
ฝันร้ายของคนอธรรม
พวกเราเยี่ยมชมตลาดขายของเก่าขนาดใหญ่และเดินดูของเก่าจากหลายทศวรรษและข้าวของที่ไม่จำเป็นต้องเก่าจริงแต่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวและนำมาใช้ใหม่ เราพบร้านอาหารพื้นเมืองที่จะได้เอร็ดอร่อยกับมื้อสายก่อนแยกย้ายไปทำกิจกรรมที่เหลือของวัน – ผมไป the Museo Nacional de Bellas Artes พิพิธภัณฑ์ซึ่งมหัศจรรย์ที่จะเปิดโลกทัศน์และรื่นรมย์กับผลงานศิลปะหลากชิ้น รวมถึงผลงานชิ้นเอกของศิลปินชาวอาร์เจนตินาหนึ่งในภาพเพ้นท์ที่สะดุดตาผมคือ
“Nightmare of the Unjust” โดยศิลปินชื่อ Antonio Berni เบอร์นี่เปลี่ยนสไตล์ชิ้นงานศิลปะได้หลากหลายแนวจากอิมเพรสชั่นนิสต์ไปเซอร์เรียลและป็อปอาร์ต และกลายเป็นมีส่วนร่วมในการปฏิวัติทางการเมืองเมื่อเเขาพำนักอยู่ในยุโรป ภาพเพ้นท์ที่ผมกล่าวถึงที่นี่เป็นส่วนหนึ่งของชุดงานศิลปะที่เต็มไปด้วยตัวละครสมมติ และตัวละครชนำที่มีชื่อว่าJuanita Laguna งานเหล่านี้เป็นเหมือนบทวิจารณ์ความอยุติธรรมในสังคมที่เขาสังเกตเห็นในอาร์เจนตินาบ้านเกิด (น่าเสียดายผมไม่สามารถหารายละเอียดของงานและที่มาในเวอร์ชั่นภาษาอังกฤษ) ในบทสัมภาษณ์ล่าสุดก่อนการจากไปของเขา เบอร์นี่กล่าวไว้ว่า
“Art is a response to life. To be an artist is to undertake a risky way to live, to adopt one of the greatest forms of liberty, to make no compromise. Painting is a form of love, of transmitting the years in art.”1
“ศิลปะคือการโต้ตอบต่อชีวิต การเป็นศิลปินเป็นวิธีที่มีความเสี่ยงในการใช้ชีวิต, การนำมาใช้สิ่งที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของเสรีภาพ และไม่ประนีประนอม (ในสิ่งที่เราต้องการแสดง). จิตรกรรมเสมือนความรักในรูปแบบอื่น การถ่ายทอดประวัติการโดยศิลปะ”
ศิลปะคือการตีความชีวิต และหลายครั้งที่ศิลปะเป็นบทวิจารณ์อย่างรุนแรงของสถานการณ์ทางการเมืองในประเทศ มันจะน่าสนใจที่ว่าศิลปินชาวไทยจะได้แสดงบทบาทวิจารณ์ผ่านงานศิลปะเกี่ยวกับสถานการณ์ปัจจุบันที่อยู่ภายใต้การปกครองของกองทัพอย่างไร
ร้านหนังสือสวย ๆ
จากพิพิธภัณฑ์ผมเคลื่อนต่อไปยัง “ร้านหนังสือที่สวยที่สุดลำดับสองของโลก” อ้างอิงจากหนังสือพิมพ์ The Guardian ในบัวโนสไอเรส El Ateneo ซึ่งแรกเริ่มเดิมทีถูกสร้างเป็นโรงละครที่สามารถบรรจุผู้ชมได้ถึง 1000 ที่นั่ง Teatro Gran Splendid มีการแสดงละครเวที ก่อนถูกเปลี่ยนเป็นโรงภาพยนตร์ที่มีการฉายภาพยนตร์เรื่องแรกในปี 1929 และถูกบูรณะในปี 2000 โรงภาพยนตร์ได้ถูกเปลี่ยนเป็นร้านหนังสือและดนตรีที่ขายหนังสือได้มากกว่า 700,000 ต่อปี และมีนักท่องเที่ยวมาเยี่ยมชมกว่าล้านตลอดปี มีไม่กี่ที่ที่ผมสามารถคิดถึงว่าผมจะไม่บ่นเลยที่จะจมหายไปในห้วงเวลาสักวันสองวัน พิพิธภัณฑ์มหานครนิวยอร์ก พิพิธภัณฑ์ Louvre ในกรุงปารีส ห้องสมุดอังกฤษ(The British Library) สมิธ โซเนียน(the Smithsonian) และEl Ateneo หลายชั่วโมงผมเที่ยวชมไปตามทางเดินระหว่างชั้นหนังสือและเพลง หยุดก็เมื่อตระหนักว่าถึงเวลาสำหรับชั้นเรียนแทงโก้และอาหารค่ำ สิ่งเดียวที่หยุดผมจากการกระหน่ำซื้อคือความจริงที่ว่าผมจะต้องแบกน้ำหนักส่วนเกินไปตลอดการเดินทางก่อนจะบินกลับไทย และผมรู้ดีว่าน้ำหนักกระเป๋าของผมเกินมามากแล้วจากจำนวนหนังสือในกล่องที่รอผมอยู่ที่แคนาดา
ความพยายามของผมที่จะเต้น Tango …
ชั้นเรียนแทงโก้น่าสนใจมากถึงแม้ผมจะจำสเต็ปอะไรกับเค้าไม่ได้เลย – ผมมั่นใจว่าภายใน 5 นาทีผมจะเรียนมันอีกถ้ามีความจำเป็น แน่นอน เหมือนนักเรียนที่กระวนกระวายทั้งหลาย พวกเราอยากจะเล่นท่ายากได้ภายใน 15 นาทีของบทเรียน และหวังว่าจะเดินออกจากชั้นเรียนพร้อมกับใบรับรองรับประกันความเป็นผู้เชี่ยวชาญการเต้นแทงโก้ แต่ในความเป็นจริง มันสุดจะตรงข้าม และแม้แต่ท่าเบสิคก็ยากมากเกินกว่านักเต้นขาขวิดอย่างผมจะตามทัน
พวกเราได้ใบประกาศนียบัตรหลังจากการลองผิดลองถูกไปเกือบ 90 นาที แต่นั่นก็เป็น 90 นาทีที่ดีมาก และเต็มไปด้วยเสียงหัวเราะเพราะเราพยายามจะนับจังหวะ รักษาระดับสายตามองขึ้นและไปข้างหน้าแทนที่จะก้มหน้าจ้องปลายเท้า และก้าวขยับอย่างระวังเพื่อให้มั่นใจว่าเราจะไม่เหยียบเท้าคู่เต้น สิ่งที่ตามมาหลังพิธีรับรางวัลคือดินเนอร์และการแสดงโชว์เต้นรำ และภายใน 30 วินาทีของการแสดงเต้นรำ มันก็เป็นที่แน่ชัดต่อพวกเราทุกคนว่า แม้ว่าเราจะฝึกเป็นหลายเดือนความสามารถของเราจะไม่ถึงเสี้ยวหนึ่งของนักเต้นเหล่านี้ บางท่าที่แสดงต่อมาในโชว์ยิ่งเป็นการยืนยันว่าแทงโก้ต้องใช้ความรู้ขนาดไหน การจะเป็นนักเต้นอาชีพจำเป็นต้องใช้การทุ่มเทในการฝึกเป็นปีๆ ไม่ใช่แค่ 90 นาทีในชั้นเรียน – พวกเราสามารถกังขาอัลปาชิโนทำให้ท่วงท่านั้นดูดีและง่ายมากในภาพยนตร์ “Scent of a Woman” ได้อย่างไร – ค่ำคืนจบลงด้วยประสบการณ์ที่สุดงดงาม และพวกเราจากมาอย่างมึนจากฤทธิ์ไวน์อาร์เจนตินา และท้องตึงด้วยเนื้อวัวอาร์เจนตินาอย่างดี –สภาพที่สมบูรณ์สำหรับใครบางคนที่พยายามจะควานหาวิธีขึ้นรถประจำทางกลับให้ถึงที่พัก
1“Biografia de Antonio Berni”. Olimpiadas Nacionales de Contenidos Educativos en Internet. Retrieved 28 January 2013.