ช่วยทำงานในฟาร์ม
การทำงานเป็นไงน่ะรึ?
ผมไม่เชิงเจอโยนเข้าไปเรียนรู้งานเหมือนเจิมศีลบนกองไฟเสียทีเดียวนัก ถึงแม้ว่าอากาศจะร้อนจนแสบผิว และไม่ว่าผมจะอาบน้ำบ่อยแค่ไหนต่อวันผมก็ยังเหงื่อแตกพลักอยู่ดี เห็นสภาพโชคไม่เข้าข้างที่น่าเวทนาของผมแล้ว มีคนปลอบใจผมว่าทนอีกหน่อย เดี๋ยวก็ย่างเข้าสู่ฤดูหนาวแล้วและทุกอย่างจะดีขึ้น แน่นอนเลยหน้าหนาว จะเย็นได้แค่ไหนกันเชียว สามสิบองศารึ ยิ่งกว่านั้นรึ มันยังอีกตั้งหลายเดือน กว่าจะถึงเดือนกันยายนหรือตุลาคมที่อากาศจะเริ่มเย็นลง ในขณะเดียวกันที่ผมยังต้องทำงานและแสร้งทำเป็นเหมือนเข้าใจว่ากำลังทำอะไรอยู่ แถมยังต้องพยายามระวังไม่ให้เหมือนไปดูถูกหรือทำให้ใครขุ่นข้องใจ และผมต้องทำตัวให้มีประโยชน์เพราะผมได้รับค่าตอบแทนการทำงานตั้งสี่พันบาทต่อเดือน หรือเทียบได้ราวๆสองร้อยเหรียญแคนาดา
ทำเล็บเท้าวัว – วัว hiso
หกเดือนแรกผมใช้เวลาส่วนใหญ่อยู่บนมอเตอร์ไซต์พ่วงบรรทุกเครื่องมือเล็มกีบเท้าของวัว ใช่ เหมือนคนนั่นแหละ การตัดเล็บให้วัวก็ไม่ต่างจากการตัดเล็บเท้ามนุษย์ ปัญหาคือการเล็มกีบเท้าวัวนั้นไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะวัวตัวใหญ่และมีแค่สองกีบนิ้ว อีกปัญหาคือ พวกมันมักจะยืนแช่ปลักโคลนหรือพื้นกรวด ซึ่งทำให้กีบด้านและมีหินติดอยู่ตามซอก หรือไม่ก็กีบเท้าเป็นแผลและเริ่มเน่า ดังนั้นรถพ่วงบรรทุกที่เล็มกีบเท้าและเหล่าคนขี่ตระเวนไปทั่วชนบท แวะเยี่ยมฟาร์มหนึ่งต่อไปอีกฟาร์มหนึ่งก็เพื่อช่วยให้พวกวัวเหล่านั้นทรมานน้อยลง
การตัดแต่งกีบช่วยชีวิตวัว …
ต่างจากเล็บของมนุษย์ กีบเท้าของพวกมันจำเป็นต้องถูกเล็มให้ลึกพอและอย่างเร็ว และคุณก็จะเห็นเลือดไหลอาบเล็กน้อย ห้ามเลือดโดยการใช้ไอโอดีนล้างแผล และหันไปปลอบใจเจ้าของวัวว่าไม่เป็นไรหรอกแค่นี้เอง ก่อนที่จะหันหลังอำลาและภาวนาว่ากีบเท้าของมันจะหายดีในเร็ววัน โดยส่วนใหญ่พวกมันได้รับการเล็บกีบทันเวลา แต่บางทีก็ช้าเกินการ ช่างน่าเศร้าที่เห็นพวกมันบางตัวต้องทรมานอดตายอย่างช้าๆ เพราะเคลื่อนไหวไม่ได้ และมีอาการซม และในที่สุดก็ไม่ยอมกินอาหารที่ถึงแม้จะวางไว้ให้ตรงหน้า มันน่าอึดอัดและขุ่นเคืองที่ไม่สามารถช่วยอะไรได้เลย คุณอาจถามว่าแค่กรวดก้อนเล็กๆทำไมส่งผลกระทบมากมายนัก ไม่ใช่พวกมันจะเจอตอทิ่มเสียหน่อย เมื่อกรวดพวกนี้ติดตามกีบเท้า ทำให้เกิดฝีอักเสบและหากปราศจากการรักษาอย่างท่วงทัน ก็จะเกิดการติดเชื้อ มีไข้ขึ้น และเลิกกินอาหาร คุณคงพอจะนึกภาพออก
ความมหัศจรรย์ของชีวิต …
มันมีทั้งช่วงเวลาที่ดีและแย่ ที่ดีสุดก็คือการช่วยทำคลอดให้ลูกวัว ไม่มีอะไรจะมหัศจรรย์ไปกว่าการได้ประจักษ์เห็นการกำเนิดของสิ่งมีชีวิตอีกแล้วไม่ว่าจะมนุษย์หรือสัตว์ แต่ก็เหมือนกับมนุษย์นั่นแหละ ปัญหาระหว่างคลอดเกิดขึ้นกับสัตว์ได้เช่นกัน มันช่างลุ้นระลึกมากที่คุณสามารถช่วยชีวิตแม่วัวและลูกน้อยของเธอไว้ได้ หลังจากการทำงานอย่างหนักต่อเนื่องหลายชั่วโมง หากคุณเคยได้อ่านเรื่องที่เจมส์ เฮเรียตเขียนเกี่ยวกับการเป็นสัตวแพทย์ในสหราชอาณาจักร คุณจะพอเข้าใจได้ถึงบางสิ่งที่เกิดขึ้นในโลกของสัตว์ ถ้าคุณยังไม่เคยอ่าน เริ่มอ่านซะ เพราะมันเป็นเรื่องที่มหัศจรรย์อย่างน่าทึ่ง หรรษา ปวดร้าวใจ และอิ่มเอิมยิ่งนัก เขาบ่นถึงการที่ต้องออกไปฟาร์มในเวลาตีสี่ที่อุณหภูมิหนาวยะเยือกเพื่อช่วยทำคลอดและต้องใช้น้ำที่ตักจากแม่น้ำที่แทบจะเป็นน้ำแข็งราดล้างแขนเพื่อทำความสะอาดก่อนทำคลอด
ถอดเสื้อยืดออก เปลือยท่อนบน คุกเข่าแนบกองฟางเก่าที่ตอนนี้เต็มไปด้วยสิ่งปฏิกูลของวัวและอื่นๆ คุณทาเคลือบแขนด้วยสบู่ และนิ้วของคุณก็สอดคลำทางอย่างมืดมนเข้าไปในมดลูกของมันเพื่อดึงส่วนขา หัว หรือจะอะไรก็แล้วแต่ที่บ่งบอกว่าเป็นส่วนหนึ่งของลูกวัว เลือดและลิ่มเลือดทะลักออกมาจากช่องคลอดของแม่วัว และแขนของคุณก็ชาจากการบีบรัดของมดลูกในขณะที่แม่วัวพยายามจะขับลูกน้อยออกมา และแล้วแม่วัวก็ปล่อยลมออกมาอย่างกระทันหันและมูลของมันก็กระจายว่อน และใช่ในขณะที่คุณยังนั่งหน้าประชิดอยู่ตรงนั้นเพื่อพยายามช่วยลูกวัวออกมา
ตอนนี้ที่ของเหลวและสิ่งปฏิกูลอาบทั่วร่างของคุณ ยิ่งกว่านั้นตัวลื่นเป็นมันจากเหงื่อที่ชุ่มโชก
“แม่…เอ๊ย โอ้ๆ นั่นไง เจอแล้ว”
ขาแรกโผล่ แล้วก็ดึงมันออกมาเพื่อจะเช็คว่าเป็นขาหน้าหรือขาหลัง ขอบคุณพระเจ้า มันคือขาหน้า เดี๋ยว มีอีกขา และอีกขา เอ๊ะ เดี๋ยวนะ ทำไมเป็นขาหน้าทั้งหมด เกิดอะไรขึ้น?
“หาหัวของมันให้เจอ!” เสียงสั่งดังมาจากข้างบน
โอ้ เจอส่วนหัวแล้ว เฮ๊ย แต่เดี๋ยวนะ มีอีกหัว เราได้ลูกวัวแฝด แล้วมันก็พันกันอยู่
ตอนนี้แหละที่ยาก คุณพยายามดันตัวหนึ่งกลับเข้าไปแล้วพยายามดึงอีกตัวออกมา ในขณะที่แม่วัวเองก็เบ่งสุดแรงขับลูกทั้งหมดพร้อมแขนของคุณออกมา ผู้ช่วยเตรียมเชือกให้แล้วคุณก็พยายามใช้เชือกนั้นพันขาข้างหนึ่งและอีกข้าง แล้วภาวนาให้มันเป็นสองขาของลูกวัวตัวเดียวกัน ไม่ใช่แต่ละข้างของแต่ละตัว โดยมีผู้ช่วยอีกคนยืนอยู่ข้างๆและพยายามดึงเชือก แขนของคุณสอดกลับเข้าไปในมวลสกปรกนั้นจนสุด และพยายามผลักเจ้าตัวที่สองกลับไป มีเสียงครางอย่างเจ็บปวดพร้อมๆกับที่กีบเท้าสีขาวโผล่ออกมาจากช่องคลอด ก้าวแรกจบไป ตอนนี้แหละส่วนหัว ดันลูกวัวกลับไปแล้วคลำหาหัวของแฝดอีกตัว และพยายามจัดตัวของมันให้ง่ายต่อการดึงออกมา
“เดี๋ยว หัวมันหงายไปข้างหลัง!”
การดึงหยุดชะงัก ดึงแขนออกมาและพยายามดันความยุ่งเหยิงนั่นกลับเข้าไปอีกรอบ กีบเท้าน้อยๆและทั้งหมดนั่นเพื่อที่คุณจะได้จัดหัวของมันให้เข้าที่เข้าทาง สารพัดคราบเลือดและมวลสกปรกพรั่งพรูออกมาแต่คุณไม่มีเวลาที่จะสนใจมันอีกแล้ว แค่หวังว่าที่ฟาร์มจะมีบ่อกว้างที่มีน้ำสะอาดเย็นๆให้คุณได้จุ่มตัวหลายๆชั่วโมงเพื่อชำระล้างคราบไคลเมื่อทุกอย่างเสร็จสิ้นลง
“เอาล่ะที่นี้ลองอีกรอบ หัวกลับเข้าตำแหน่งที่ถูกต้องแล้ว.”
ดึงเชือกกันอีกรอบ กีบเท้าโผล่ออกมาอีกครั้ง เวลาทุกนาทีมีค่ายิ่งนักเพราะข้างในเริ่มแห้งและถ้าเราใช้เวลามากกว่านั้นแม่วัวจะเบ่งลำบาก เพราะเมือกหล่อลื่นถูกขับออกมาแทบจะหมดแล้ว ช่วยกันออกแรงรวบดึงเส้นเชือก อย่างช้าๆแต่มั่นคง จมูกน้อยๆค่อยๆโผล่ออกมา แม่วัวเหมือนจะรู้ว่าเกิดอะไรขึ้นและช่วยเบ่งสุดแรงอีกรอบ จนแขนเกือบไปกระแทกกระดูกเชิงกรานและหัวกับตัวของเจ้าลูกวัวน้อย ทันใดนั้นอีกระลอกของก้อนเลือดก็ทะลักออกมา และเจ้าตัวน้อยก็กองอยู่บนพื้น ใครสักคนรีบหยิบฟางเช็ดคราบเมือกเลือดออกจากจมูกและปาก และถูตัวให้มันหายใจได้ มีเสียงสะอึกเล็กๆอึกหนึ่งขับออกมา เปลือกตาเริ่มกรอกไปมา เสียงขลุกขลักในคอ และหายใจอย่างปกติในที่สุด ดีมาก เจ้าตัวนี้มีชีวิตอย่างปลอดภัย
แขนสอดกลับเข้าไป อีกครั้งกับการควานหาขาหน้าของลูกวัวตัวที่สอง ทั้งผลักและดึงกลับเข้าไปในครรภ์และใช้เวลาอีกกว่าสิบนาทีก่อนจะจัดท่าให้ถูกต้องได้ ดึงเชือกกันอีกรอบในขณะที่แม่วัวช่วยออกแรงเบ่งอีกครั้งเพื่อขับลูกน้อยออกมา เจ้าตัวนี้ง่ายหน่อย คลอดง่ายไม่ลำบากอะไร มันตัวเล็กกว่า… แต่เดี๋ยวนะขอผมเช็คก่อน เพราะตัวแรกเป็นเพศเมีย แล้วเจ้าตัวนี้ล่ะ โอ้ เพศเมียเช่นเดียวกัน แต่ตัวเล็กกว่าตัวพี่ และมันยังไม่สามารถเริ่มหายใจเอง
รีบถูตัวอีกรอบ แต่ไม่สำเร็จ รวบสองขายกขึ้น หัวดิ่งลง เพื่อช่วยให้ของเหลวขยอกออกจากปอด และให้เลือดกลับขึ้นไปเลี้ยงสมอง ถูๆๆ และมันก็สะอึกในที่สุด ลิ่มเมือกจากปอดถูกขับออกมาอีกก้อน และเปลือกตาเริ่มกรอกไปมาก่อนลืมตา น้ำเย็นราดลงบนตัวลูกวัวเพื่อช่วยกระตุ้นให้ตื่นตัว เฮ้ เดี๋ยวนะ น้ำเย็น คุณได้มันจากไหน ผมต้องการมันเช่นกันนะ
น้ำเย็นที่ราดลงบนตัวนั้นได้ผลและตอนนี้เจ้าวัวน้อยก็ตื่นตัวและหายใจเองได้แล้ว ค่อยๆอุ้มมันมาวางลงอย่างนุ่มนวลใกล้ๆแม่วัวและพี่สาว หลังจากชั่วขณะที่แม่วัวไม่มีปฏิกิริยาอะไร ในที่สุดมันก็เริ่มเลียตัวให้ลูกๆ ทำความสะอาดคราบเลือดและเมือกต่างๆออกจากตัวลูก เพื่อให้มันหายใจได้อย่างเต็มปอด ด้วยสัญชาตญาณแม่วัวรู้ดีว่า ลูกน้อยทั้งสองของเธอออกมาเผชิญโลกยากลำบากแค่ไหน และมันต้องพยายามอย่างเต็มที่เพื่อให้ลูกๆมีชีวิตอยู่ต่อไป
ทุกอย่างจบลงด้วยดี พร้อมด้วย … ก๊งแม่โขง
เจ้าของฟาร์มรู้สึกปิติทราบซึ้งอย่างมาก เขาเพิ่งได้ผลผลิตมูลค่ากว่าสองหมื่น ส่วนผมก็สุขมากเช่นกันที่ในที่สุดได้จุ่มตัวในน้ำเย็นสะอาด ส่วนพวกหนุ่มๆก็เบิกบานสำราญใจเพราะได้ก๊งแม่โขงฉลองกัน
