อุบัติเหตุรถบัสหรือถูกยิงที่ชิคาโก อะไรน่าจะเกิดขึ้นมากกว่า
รถโดยสารในอเมริกาใต้สุดยอดมาก ไม่บ่อยนักที่คุณจะได้ฟังอะไรในทางบวกเกี่ยวกับการบริการขนส่งมวลชนในอเมริกาใต้ แต่มีทางเลือกอะไรบ้างล่ะ บริการรถไฟก็แทบจะไม่มี และในพื้นที่การให้บริการก็เพื่อรองรับนักท่องเที่ยวมากกว่าเพื่อระบบขนส่งมวลชน มีคนจำนวนมากถกเรื่องความปลอดภัยของรถโดยสาร ความอันตราย บางครั้งการขับอย่างขาดความรอบคอบ ถนนที่สภาพแย่ ความปลอดภัยของผู้โดยสารในรถ และสารพัดที่จะยกมา ผมว่าพวกเขาต้องเคยแต่ขับรถส่วนตัวไปไหนต่อไหน และไม่เคยใช้บริการรถสาธารณะในเอเชียแน่ๆ
ผมเคย!
รถบัสสีส้ม – ประสบการณ์ที่ไม่เหมือนใคร
ผมจำได้ดีตอนเดินทางด้วยรถโดยสารจากกรุงเทพฯไปหัวหินในเมืองไทยที่เรียกว่า “รถส้มสายมรณะ” รถโดยสารสีส้มที่แล่นระหว่างจังหวัด ถนนที่มุ่งสู้ภาคใต้ในยุคนั้นเป็นเลนคู่ สองข้างทางเต็มไปด้วยต้นไม้ คลอง และไหล่ทางแคบๆ ช่วงหนึ่งรถส้มที่ผมนั่งเร่งเครื่องแข่งกับรถส้มอีกคัน กระเป๋ารถบนรถผมยื่นตัวออกไปนอกประตูโบกมืออย่างบ้าคลั่งเพื่อให้รถคันนั้นชะลอตัวลงให้คันของเราเร่งนำไปได้ แต่รถอีกคันก็ไม่ได้ยอมให้เราตัดหน้า ทันใดนั้นทั้งสองคันก็เริ่มแผดเสียงแตรใส่กันและมันก็ไม่ใช่เสียงแตรปกติแบบที่คุณได้ยินกันทุกวัน แต่เป็นเสียงแตรที่แผดก้องจนแสบแก้วหูได้ยินกันทั่วบาง และแล้วก็มีอีกเสียงตอบกลับมา เสียงบีบแตรอย่างยาวจากรถข้างหน้าที่วิ่งพุ่งตรงมายังเลนเรา หรือถ้าจะพูดให้ถูกก็ต้องบอกว่าเลนเขา ก็ในเมื่อพวกเราเบียดกินเลนของเขาอยู่ — ใช่ รถบัสสองคันเบียดแข่งกินเลนอย่างไร้สติ เสียงแตรจากรถทั้งสามคันกรีดกระแทกเสียงใส่กันอย่างไม่ลดละ แถมรถคันนี้วิ่งพุ่งตรงมาทางเราด้วยความเร็วระดับมหากาฬ ไม่มีรถคันไหนชะลอความเร็ว รถทุกคันเร่งเครื่องแข่งกันด้วยความเร็วสุดตีนผี และในทันใดนั้น รถทั้งสามคันก็อัดอยู่ข้างกัน ขับแฉลบทับสองเลนและบนไหล่ทางแคบๆ เฉียดต้นไม้สองข้างทาง
ความเคลื่อนไหวเดียวที่สายตาผมพอจะจับได้คือกระเป๋ารถคันของเราดึงตัวของเขากลับเข้ามาในรถซึ่งห่างจากรถอีกคันแค่ไม่กี่มิล ไม่มีเสียงลอดออกมาจากปากผู้โดยสารซึ่งส่วนใหญ่หลับอยู่ตลอดเหตุการณ์ระทึก ในขณะที่อีกส่วนแค่จ้องไปข้างหน้าลุ้นตัวโก่ง
ตั๋วรถบัสที่พอๆ กับราคาตั๋วเครื่องบิน
เมื่อเปรียบเทียบระบบขนส่งมวลชนของไทยและอเมริกาใต้ที่ผมได้สัมผัสประสบการณ์มา บริการขนส่งมวลชนในทวีปอเมริกาเหนือนั้นช่างแตกต่าง แต่ก็เหมือนพวกเขายังไม่สามารถจัดการอำนวยความสะดวกการบริการขนส่งมวลชนจากฝั่งคาบสมุทรหนึ่งไปยังอีกคาบฝั่งได้ดีนัก ใช่ ค่าครองชีพในทวีปอเมริกาเหนือสูงมาก และราคาน้ำมันก็แพงมาก แต่มันก็น่าจะมีทางที่ทำให้การเดินทางทางบกสะดวกสบายกว่านี้ ถูกกว่านี้ และก็เพื่อบริการประชาชน ที่จริงผมเคยลองขึ้นรถโดยสารสาธารณะสายยาวในแคนาดา สิบเอ็ดชั่วโมงจากแวนคูเวอร์ไปคาซเติลการ์ ด้วยราคาค่าตั๋วเท่ากับตั๋วเครื่องบินในหลายประเทศทีเดียว แม้ว่าจะมีมาตรฐานความปลอดภัยสูง แต่ไม่มีบริการใดๆบนรถเลย ที่นั่งก็ไม่ได้สบายและเหมาะสำหรับการเดินทางระยะยาว และราคาตั๋วก็แพงสุดโต่ง ไม่น่าแปลกใจทำไมคนถึงขับรถกันเอง
ใช่ การเดินทางบนถนนในทวีปอเมริกาใต้สามารถเกิดอันตรายได้ และใช่ การเดินทางในช่วงกลางคืนยิ่งอันตรายกว่าการเดินทางในช่วงกลางวัน และอีกเช่นกัน คุณต้องมีไหวพริบติดตัว และใช่บางครั้งมันก็ทำให้คุณอดสงสัยไม่ได้ว่าคุณจะได้ไปถึงจุดหมายปลายทางหรือไม่ แต่โอกาสที่จะถูกยิงในชิคาโก้ก็อาจจะสูงกว่าการเกิดอุบัติเหตุจากรถทัวร์ในอเมริกาใต้ สิ่งที่ผมพยายามแสดงให้เห็นคือการเดินทางมันมีความเสี่ยงทั้งนั้นแหละ ทางเลือกอีกทางคือนั่งจ่อมอยู่บ้านและกลัวทุกอย่างต่อไป แล้วก็พลาดประสบการณ์ดีๆ ที่ชีวิตจะมอบให้ โอกาสที่จะพบปะผูกมิตรกับผู้คนในทวีปต่างๆ และโอกาสที่จะได้ประจักษ์ความสวยงามที่น่ามหัศจรรย์ของสถานที่ต่างๆบนโลกใบนี้
เพลิดเพลินไปกับการเดินทางนั่นคือสิ่งที่สำคัญที่สุด
ผมเลือกที่จะพึ่งตนเองและหาข้อมูลการเดินทางด้วยรถโดยสารสาธารณะข้ามทวีป และถึงแม้จะดูยุ่งยากในตอนแรก แต่ในที่สุดทุกอย่างก็เรียบร้อยและลงตัวดี ถึงแม้ความรู้ด้านศัพท์ภาษาสเปนของผมจะจำกัดเพียงไม่ถึงร้อยคำ ประสบการณ์แรกของการเดินทางจากจุดเอไปจุดบีในโคลอมเบียคือการขึ้นรถจากโบโกตาไปซานจิล การเดินทางสิบสองชั่วโมงกว่าในช่วงระหว่างวันทำให้ผมได้เห็นความงดงามตระการตาของโคลอมเบียจากที่นั่งริมหน้าต่าง ผมว่าการเดินและขี่จักรยานก็น่าจะเป็นวิธีที่จะสามารถสัมผัสความงดงามระหว่างทางได้ดีที่สุด แต่เมื่อไม่มีเวลามากนัก ก็ไม่มีอะไรดีเท่ากับการเดินทางด้วยรถโดยสารสาธารณะ การเดินทางก็ราบรื่นดี รถมีที่ให้นั่งยืดแข้งยืดขา และการหยุดพักตามจุดหยุดพักต่างๆก็มีมากพอที่จะให้ซื้ออาหารและเครื่องดื่ม แล้วก็ยืดเส้นยืดสายบ้าง ระหว่างทางที่เดินทางมีสวนน้ำในหุบเขาที่มีสไลเดอร์ให้เล่น ผมไม่ได้หยุดชม มันไม่ได้อยู่ในโปรแกรมของรถโดยสาร แต่ก็อดที่จะสงสัยไม่ได้ว่าสวนน้ำแห่งนี้เป็นที่นิยมขนาดไหน ความน่าตื่นเต้นสุดระทึกคือการที่สไลเดอร์คาดทาบเป็นแนวยาวผ่านเงื่อนผาสูงขดตัวลดเลี้ยวไปตามแนวผา ก่อนที่จะพุ่งลงสู่สระว่ายน้ำขนาดใหญ่ตรงสุดปลายชะง่อนสงสัยว่าผมคงจะต้องเดินทางด้วยรถโดยสารอีกสักรอบเพื่อลองทดสอบความกล้าดู