ความงามตามธรรมชาติ – เพลิดเพลินกับมันขณะที่ยังคงมีอยู่
มีถนนหลายสายที่สวยงามหรือน่าจะพูดว่ามีถนนหลายเส้นที่ตัดผ่านทัศนียภาพที่งดงามตลอดเส้นทาง และถนนจากคูซโกไปออยแลนเทแทมโบก็คือหนึ่งในนั้น ในรุ่งเช้า ดวงอาทิตย์เริ่มฉายแสงระเรี่อทอดครอบคลุมวิวทิวทัศน์เบื้องล่าง เทือกเขาไกลสุดตากลายเป็นฉากหลังของวิวที่บรรเจิดตา ฟาร์มและทุ่งหญ้า ทิวเขาที่เรียงตัวกันเป็นพรืดยาว เมืองเล็กๆที่กระจายตัว แม่น้ำกับสายน้ำเย็นตัดผ่านหุบเขาไปยังเมืองต่างๆที่ห่างออกไป ไหลระเรื่อยลงไปจนสุดทางสู่มหาสมุทร
เราไม่ใช่ส่วนหนึ่งของบ่วงโซ่อาหารตามธรรมชาติ ไม่ได้เป็นสิ่งที่โลกร้องขอจากธรรมชาติ แต่กลับเป็นสายพันธุ์ที่บุกรุกราน เชื้อไวรัสติดต่อที่ระบบภูมิคุ้มกันของโลกกำลังต่อสู้เต็มกำลังเพื่อป้องกันตัวเอง
แพร่พันธุ์กระจัดกระจายอาศัยอยู่ทั่วทุกตารางนิ้วบนผืนโลก มนุษย์ซึ่งไม่ต่างจากจุลินทรีย์ที่มองไม่เห็นด้วยตาเปล่า แต่กลับกลายเป็นมะเร็งที่ทำลายล้างโลกใบนี้อย่างโหดเหี้ยมที่สุด เราไม่ใช่ส่วนหนึ่งของบ่วงโซ่อาหารตามธรรมชาติ ไม่ได้เป็นสิ่งที่โลกร้องขอจากธรรมชาติ แต่กลับเป็นสายพันธุ์ที่บุกรุกราน เชื้อไวรัสติดต่อที่ระบบภูมิคุ้มกันของโลกกำลังต่อสู้เต็มกำลังเพื่อป้องกันตัวเอง ต่างจากเชื้อไวรัสตัวอื่น เรามีความรู้ ความสามารถที่จะปรับตัว และสงวนรักษาเจ้าบ้านของเรา แต่เรากลับฆ่าล้างอย่างไม่แยแส เราสนใจแต่เรื่องของตัวเอง ตัวของฉัน ความเป็นฉัน หรือไม่ก็แค่ไม่ยี่หระต่อความหายนะที่ตนเองก่อ ปล่อยให้หายนะไปเอง ปฏิเสธที่จะรับรู้ถึงปัญหาใด หรือจะด้วยความคิดที่ว่า “อย่างไรพวกเราก็ตายเสียก่อนที่ปัญหาจะเกิดขึ้นจริงอยู่ดี” ข่าวผ่านตาทุกวันเป็นสิ่งยืนยัน สุดที่จะทนรับในความยโสโอหังของเผ่าพันธุ์มนุษย์
พูดจาโผงผางชั่วขณะ
ทำไมต้องมากร่นบ่นอย่างนี้ บางทีเพราะผมรู้สึกเหมือนละอองธุลีในมวลอนูอากาศเมื่อเห็นสถานที่บางแห่งบนโลกใบนี้ อาทิ ถนนจากคูซโกไปออยแลนเทแทมโบ การยืนอยู่ข้างๆ ต้นซีโควย่าที่ยิ่งใหญ่ในอุทยานซีโควย่าในหุบเขาเซียราเนวาดาในแคลิฟอร์เนีย หุบเขาเดอะเกรทรีฟท์ในเคนย่า และทะเลสาบนากูรู หรืออูลูรูในออสเตรเลีย ผมสามารถพูดต่อไปได้เรื่อยๆ แต่คุณคงพอเข้าใจและเห็นภาพ สถานที่เหล่านี้ธรรมชาติสร้างมา ไม่มีแม้แต่ที่เดียวที่ก่อกำเนิดโดยมนุษย์ แน่นอนมีบางสถานที่บนโลกที่ประดิษฐ์สร้างอย่างชาญฉลาดโดยฝีมือมนุษย์ เมืองใหม่ล้ำสมัยอย่างมหานครนิวยอร์ก เมืองเก่าที่ล่มสลายอย่างอาณาจักรสุโขทัยในประเทศไทย หรือโบโรบูดูร์ในอินโดนีเชีย เอฟีซูสในตุรกียุคใหม่ หรือผลงานเดลต้าในประเทศเนเธอร์แลนด์ ที่ป้องกันประเทศของประชากรกว่า 17 ล้านคนจากการถูกกลืนจมดิ่งอยู่ใต้ทะเลเหนือ แต่สถานที่ต่างๆ เหล่านี้นับได้เพียงแค่ระยะกว่าร้อยกว่าพันปี ไม่ใช่กว่าล้านปี ด้วยเผ่าพันธุ์ที่เราอาจมีสิทธิ์ภาคภูมิใจในสิ่งที่เราก้าวข้ามความสำเร็จ แต่ในความยิ่งใหญ่ เราเป็นเพียงเศษเสี้ยวเล็กๆของจังหวะการเต้นของหัวใจของจักรวาล ตลอดเวลาเราได้แต่เหลิง ดื้อดึง และกังวลหมกมุ่นอยู่แต่กับนวัตกรรมของเล่นใหม่ๆ โง่เขลาเกินไปที่จะยอมรับและจำนนในความเป็นจริงและเต็มใจที่จะเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม
ความสำเร็จด้านวิศวกรรมโบราณ
ออยลันเทแทมโบนั้นน่าประทับใจยิ่งนัก สวยงามอย่างเรียบง่าย ถูกบรรจงสร้างตัดทะลุผ่านเทือกเขา วัดหลักและวังก่อตั้งบนพื้นที่ซึ่งสามารถมองลงไปยังหุบเขา และเมืองที่อุดมสมบูรณ์ต่อสรรพสิ่งมีชีวิต
จุดนี้ก็เช่นกัน มอบความลึกลับที่คงให้แก้ปมปริศนา โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ทำได้อย่างไรกับการที่ก้อนหินขนาดยักษ์ถูกขนย้ายจากระยะทางเป็นไมล์และบรรทุกมายังที่นี่เพื่อสร้างเมือง วัดวาอาราม และวังของผู้นำ โดยปฏิรูปที่ดินเช่นเดียวกับในสถานที่อื่นๆ ที่ปกครองโดยอินคา จะเป็นการสร้างคันนาเพื่อจุดประสงค์ทางการเกษตรไล่ไปตามทางลาดลงหุบเขาของแม่น้ำอูรูแบมบาและพาทากันจาที่ไหลทอดไปตามเมืองออยลันเทแทมโบ คันนาจำนวนมากก่อด้วยหินสร้างเป็นแนวแคบยาวตลอดพื้นที่ซึ่งปลูกพืชผลทางการเกษตร และในบางพื้นที่คันนาจะถูกบรรจงสร้างโดยช่างฝีมือด้วยก้อนหินตัดขนาดเฉพาะแทนก้อนหินตามทุ่ง คันนาบางแห่งยาวถึง 700 เมตร และกว้าง 60 เมตร ด้วยการเล่นระดับขึ้นไปถึง 15 เมตรในแต่ละขั้นขึ้น–ลง ในที่อื่นๆบางแห่งมีบรรจงสร้างและเตรียมพื้นที่อย่างระมัดระวังด้วยการทดลองทำไร่ผสมด้วยพืชพันธุ์ที่ต่างกันในขณะที่หินซึ่งก่อล้อมรอบจะช่วยดูดซับความร้อนในระหว่างวันและคลายไออุ่นในตอนกลางคืน คุณสมบัติของอุณหภูมิที่แตกต่างกัน 2-3 องศาที่เกิดขึ้นจากการปรับพื้นที่ลักษณะนี้ในแต่ละระดับขั้นที่ต่ำลงหรือสูงขึ้นสามารถช่วยการเจริญเติบโตของพันธุ์พืชในไร่ที่ปลูกตามปกติที่ระดับความสูงต่ำ
เราฉลาดมากตามที่เราคิดหรือไม่
วัดบนยอดเขาเป็นหนึ่งในจุดท่องเที่ยว ที่ได้รับความนิยมสูงสุดในออยลัมเทแทมโบ บรรดาตึกร้างที่สร้างไม่เสร็จสามารถหาชมได้ที่นี่ อีกจุดที่ได้รับความสนใจมากที่สุดคือกำแพงอุทยานหิน ซึ่งถูกสร้างเป็นส่วนหนึ่งของวัดแห่งตะวัน ยากนักที่จะบรรยายถึงสถานที่อื่นๆที่น่าสนใจในที่นี้ เพราะมันยากเกินบรรยายถึงบรรดาปฏิมากรรมอันยิ่งใหญ่ที่ถูกค้นพบบนโลกใบนี้ ปิระมิด ปราสาทหินอังกอร์ โบโรบูดูร์ และอื่นๆ ไม่มีภาพและคำพูดใดสามารถพรรณนามหัศจรรย์ความยิ่งใหญ่งดงามได้อย่างยุติธรรม และแม้แต่การมาเยือนชมและท่องไปในสถานที่เหล่านี้ก็สามารถทำได้เพียงแค่ชื่นชมความตระการตาอย่างน่าพิศวงและจินตนาการถึงความงดงามในยุครุ่งเรืองสูงสุด มนุษยชาติช่างน่ามหัศจรรย์อย่างแท้จริง โน้มนำและดึงธรรมชาติมารังสรรค์ให้เกิดประโยชน์เพื่อใช้งาน ในศตวรรษที่ยี่สิบเอ็ดเราอาจคิดว่าเราเจริญรุดหน้ากว่าหลายศตวรรษที่ผ่านมากว่าพันหรือห้าพันปีก่อนหน้านี้ แต่เราก็ยังไม่สามารถหาคำตอบปริศนาแห่งความเจริญอันยิ่งใหญ่ที่ทิ้งไว้ให้ค้นหาอีกมากมาย บางทีพวกเราอาจไม่ได้ฉลาดเท่าที่เราคิด และปฏิสัมพันธ์ต่อโลกเพื่อดำรงความอยู่รอดของพวกเราอาจไม่แม้แต่ใกล้เคียงความหลักแหลมหรือสำนึกรู้คุณธรรมชาติอันยิ่งใหญ่อย่างที่เราหลอกตนเอ