น้ำร้อนและประตูนรก

ตุรกีมีหลากหลายสิ่งบันเทิงใจ และกว่าห้าวันที่พวกเราอยู่ที่นั่น เราถ่ายทำครอบคลุมได้หลายจุด จากอังการาต่อไปยังปามุกกาเล บ่อน้ำพุเลื่องชื่อ และคันนาเกลือสีขาวสวยงามที่เรียกว่าทาเวอร์ทีน –เกลือแร่คาร์บอนเนตจากการตกผลึกของธาตุไออนจากน้ำพุร้อน กำแพงสีขาวที่สามารถมองเห็นจากอีกฝั่งของ หุบเขามีความสูงสูง 160 เมตร และทอดตัวยาวเกือบ 2.7 กิโลเมตร

 

 

 

 

สระน้ำที่ก่อตัวเติมเต็มโดยสายน้ำที่ไหลรวมตัวลงมาจากน้ำพุร้อนบนหุบเขา เป็นพันๆปีที่บ่อน้ำพุร้อนแห่งนี้ดึงดูดนักท่องเที่ยว การหลั่งทะลักมาเที่ยวอย่างบ้าคลั่ง โรงแรมจำนวนมากตั้งครอบทับสิ่งสวยงามธรรมชาติสร้างแห่งนี้ การเปลี่ยนเส้นทางการไหลของน้ำพุร้อนตัดเข้าสู่โรงแรม รวมถึงนักท่องเที่ยวจำนวนหลายพันหลายหมื่นคนที่เดินเหยียบย่ำพื้นที่่นำไปสู่ความเสียหายในที่สุด จนปลายทศวรรษค.ศ. 1980 เมื่อสถานที่นี้ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลก โรงแรมต่างๆถูกรื้อถอน เส้นทางข้ามบ่อน้ำพุร้อนของนักท่องเที่ยวถูกปิดใช้ ปัจจุบันนักท่องเที่ยวสามารถชื่นชมความงามที่่น่าหลงใหลนี้ได้ด้วยสายตา มีแค่เพียงบ่อน้ำพุร้อนสองสามบ่อเล็กๆที่ตีนเขาซึ่งอนุญาตให้นักท่องเที่ยวจุ่มเท้าแช่น้ำอุ่นๆ

 

 

 

 

 

 

ความตายโดยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์

สิ่งที่ถูกมองข้ามอยู่บ่อยครั้งจากนักท่องเที่ยวคือบ่อน้ำพุร้อนแห่งนี้ซึ่งครั้งหนึ่งเคยเป็นที่ตั้งของ เมืองกรีกโรมัน Hierapolis เมืองโบราณที่ถูกอนุรักษ์ไว้อย่างดีแห่งนี้เป็นอีกจุดหนึ่งที่ควรค่าแก่การมาเที่ยวชมเพราะมีพิพิธภัณฑ์ตั้งอยู่ใกล้ๆกัน ตั้งแต่การมาเยือนครั้งต้นปีค ศ. 1990 หลายสิ่งได้เปลี่ยนแปลงไปมาก จุดที่เดินข้ามบ่อหินปูน ปัจจุบันทำได้แค่มองจากระยะไกล เมื่อเข้าเยี่ยมชม เราได้เห็นร่องรอยซากปรักหักพังจำนวนมากของเมืองโบราณ แต่มันยากที่จะจินตนาการว่ากาลก่อนในยุครุ่งเรืองของกรีกและโรมันสถานที่แห่งนี้จะมีหน้าตาเช่นไร หนึ่งในไฮไลท์สำคัญแน่นอนคือบ่อน้ำพุร้อน และแม้แต่ภายใต้ซากที่เหลืออยู่ เรายังสามารถระบุสันฐานของเสาโรมันและชิ้นส่วนวัตถุต่างๆที่กระจัดกระจายอยู่ทั่วพื้น เราเที่ยวชมสุสานหนึ่งหรือสองแห่ง และอีกครั้งที่ได้เห็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์จำนวนมากของร่องรอยชีวิตและความตายในเมืองนี้เมื่อสองพันปีที่แล้ว อย่างชัดเจนว่าตั้งแต่ที่เราเคยมา สถานที่นี้ได้รับการบูรณะและก่อสร้างเพิ่มเติมหลายต่อหลายครั้ง สิ่งก่อสร้างและประตู โรงมหรสพซึ่งมีการเปิดใช้อีกครั้ง สุสานโบราณและประตูพลูโตสู่อเวจี ถ้ำแคบที่อบอวลไปด้วยก๊าซคาร์บอนไดอ็อกไซด์ที่ใครเผลอมุดเข้าไปอาจวายปราณ

 

 

 

วัฒนธรรมเหนือและใต้สะดือ

บันทึกเทปตามที่กำหนดทั้งตอนต้นและจบของปามุคกาเล เราเดินทางมุ่งหน้าสู่อีฟีซุส อีกหนึ่งเมืองโบราณที่รุ่งเรืองในช่วงยุคกรีกและโรมัน ถึงแม้จะตั้งอยู่บนชายฝั่งคาบสมุทรเมดิเตอเรเนียน อ่าวถูกโคลนทรายถมกลบอย่างช้าๆ และกว่าพันปีที่หาดถอยร่นห่างออกจากฝั่งไปเรื่อยๆ — กทม. ระวังให้ดี เต็มไปด้วยตึกรามต่างๆที่น่าชม และในบางแห่งกระเบื้องประดับพื้นมีลวดลายสวยงามตื่นตา รายการของเราแน่นอนต้องนำเสนอสิ่งพิศดารสู่ผู้ชม ค้นหาสิ่งที่น่าสนใจมาพูดถึง และเราก็เจอมันในที่สุดด้วยความช่วยเหลือจากไกด์ของพวกเราที่สุดจะภูมิใจในการชี้หินสลักก้อนหนึ่งที่น่าจะเป็นการโฆษณาชิ้นแรกที่เคยมีแห่งความอัปยศในโลก และอย่างแน่นอน มันต้องถูกบรรจุไว้ในรายการทันที อีกสิ่งที่ไม่อาจถูกทองข้ามได้คือห้องน้ำสาธารณะที่ใช้อาบน้ำในสมัยโรมัน ที่นั่งส้วมแกะสลักจากหินที่คอห่านถูกชำระล้างโดยน้ำจากหนึ่งในหกสาขาการประปาที่บริการน้ำแก่ชุมชม

 

 

 

 

 

สองจุดหลักสำคัญ ตามจริงควรเป็นสามของอีฟีซุส อย่างแรกคืออัฒจันทร์ ด้วยที่นั่งบรรจุคนได้ถึง 25,000 อัฒจันทร์แห่งนี้น่าจะเป็นอัฒจันทร์ที่ใหญ่ที่สุดในโลก อัฒจันทร์ตั้งเผชิญหน้ากับสิ่งที่ครั้งหนึ่งเคยเป็นอ่าวประจำเมือง อย่างผมบอก ชายฝั่งถอยร่นและการไปถึงน้ำทะเลที่ใกล้สุดในปัจจุบันคือสี่กิโลเมตรห่างออกไป แต่ในยุคนั้นอัฒจันทร์ตั้งอยู่บนชายฝั่ง และลมจากเมดิเตอเรเนียนได้ช่วยกระจายและพัดพาเสียงของนักแสดงบนเวทีไปยังที่นั่งของผู้ชมเบื้องล่างที่อยู่รอบนอก (มันเป็นอัฒจันทร์กลางแจ้ง) เราได้ทดสอบความมหัศจรรย์นี้ และถึงแม้พวกเราจะไม่ใช่นักแสดงจากสองพันปีที่แล้ว โดยการทดลองแบบง่ายๆ มันสามารถเป็นไปได้ที่จะทำให้เราได้ยินโดยเหล่านักแสดงสทัครเล่นที่กระตือรือร้นในการทดลอง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อพวกเขาถูกบอกว่าจะได้อยู่ในรายการทีวีชื่อดังสุด

แน่นอนการเล่นละครไม่มีอะไรเหมือนปัจจุบัน และไม่มีเซอร์ลอเรน โอลิเวียร์ พร่ำห้วงคำนึงจากมุมหนึ่งบนเวที เอ่ยเอื้อนพรรณนาโทมนัสกรีกและความหฤหรรษ์แห่งโรมัน สุดท้ายโรงละครกลายเป็นสถานกรีฑา และสมรภูมิอาบเลือดระหว่างคนปะทะราชสีห์ที่่ดุดัน หรือการต่อสู้เพื่อเอาชีวิตอีกฝ่าย

 

 

 

 

 

 

สถานที่ลำดับสองคือวัดเฮเดรียน (Hadrian’s Temple) ก่อตั้งในศตวรรษที่ 2 ในขณะที่ลำดับสามคือหอสมุดเซลซุส ซึ่งก่อตั้งในยุคเดียวกัน หอสมุดถูกสร้างขึ้นเพื่อบรรจุใบจารึกกว่า 12,000 บันทึก และนี่เป็นหนึ่งในหอสมุดโลกที่เก่าแก่ที่สุด มีอายุใกล้เคียงกันกับหอสมุดอเล็กซานเดรีย เป็นที่น่าเสียดายที่อุทกภัยแผ่นดินไหวและเหฅุไฟไหม้ได้เผาทำลายหอสมุดและส่วนอื่นๆ เหลือเพียงด้านหน้าที่ถูกบูรณะใหม่ในปีค.ศ. 1970 ใช้เวลาทั้งวันบันทึกเทปองค์ประกอบที่สวยงามต่างๆมากมายของอีฟีซุสยุคโบราณ ถึงเวลาเดินทางไปสนามบินที่ใกล้สุด และบินกลับอิสตัลบูล ที่ซึ่งทั้งหมดทั้งมวลของเรื่องราวกิจกรรมแห่งความร้อนแรง สีสัน (และความเจ็บปวด) รอคอยพวกเราอยู่ จากพรมและชาตุรกีมาสู่ระบำหน้าท้องและการเปลื้องล้าง (บาป) ชำระกาย