32 ชั่วโมงบนรถบัส, ภาษาอื่นและความท้าทายอื่น

เช้าวันถัดมาผมตื่นแต่เช้า – มีอะไรที่ต้องทำอีกมากมายก่อนจะเดินทางต่อ ไม่ใช่แพ็คกระเป๋าแต่คือการทำรายการให้ครบมีของชิ้นสำคัญที่ต้องซื้ิอ ในวันก่อนที่ไปร้านหนังสือและดนตรี ผมได้เห็นคอลเลคชั่นเพลงที่กำกับโดยวาทยากรชาวฮังกาเรียนเซอร์จอร์จ ซอลติ(Sir Georg Solti) ผมส่งรูปของบ็อกซ์เซ็ตนี้ไปให้เพื่อนที่กรุงเทพฯ ดูผู้ซึ่งส่งเมสเสจกลับมาทันที ‘คว้ามันมาเลยนะ’ เร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้ เพราะมันเป็นชุดสะสมที่มีคุณค่ามาก อย่าคิดกังขาผู้ที่สามารถบอกชื่อวาทยากรวงออเคสตร้า ปีที่แสดง และชื่อชิ้นงานหลังจากเพียง 15 วินาทีที่ได้ยินท่อนเพลงคลาสสิค – ผมกลับไปที่ร้าน ใจเต้นระส่ำ หวังว่าจะไม่มีใครไวกว่าผม และผมก็หายใจและถอนใจเฮือกเมื่อผมเห็นกล่องนั้นยังวางอยู่บนหิ้งชั้นที่สาม คว้าหนีบอยู่ในมือรักษายิ่งชีวิต ถือไปยังแคชเชียร์และไม่พลาดสายตาจากมันจนมันอยู่ในกระเป๋าเป้ของผม กับสารพันการวิ่งไปโน่นมานี่มันใกล้เวลาที่รถไปยังจุดหมายปลายทางถัดไปของผมออกจากท่ามาก ผมต้องเรียกแท็กซี่แทนที่จะขึ้นรถไฟใต้ดินกลับไปยังสถานีรถที่ผมมาถึงเมื่อสองสามวันก่อน

เที่ยงคืนที่ชายแดน

มันเป็นการเดินทางที่ยาวนานที่สุดในการท่องเที่ยวครั้งนี้ – แน่นอนว่ามีเส้นทางยาวยิ่งกว่าทริปนี้ที่แคนาดาและอเมริกา แต่ทริปเหล่านั้นผมไม่สามารถจ่ายได้และผมอาจต้องจำนองบ้านเพื่อจะได้เงินมากพอที่จะเดินทางด้วยรถทัวร์กับเวลาเทียบเท่า 32 ชั่วโมงที่จะนำผมจากบัวโนสไอเรสในอาร์เจนตินาไปยังคูริติบา (Curitiba) ในบราซิล – … Read more...

ขบวนพาเหรดและอาหาร

และแล้วเช้าวันอาทิตย์ก็มาถึง ด้วยอุณหภูมิที่เย็นลงแต่บรรยากาศสดใส มีอะไรหลายอย่างมากที่ผมต้องทำในระหว่างวัน รวมถึงสรุปแผนการเดินทางไปมักชูปิกชู นัดพบเจ้าของบ้านที่ผมจะไปพักอีกสองคืน สำรวจตลาด ซักรีดเสื้อ จองที่พักในคูซโกและอากัวคาเลียนติ และอื่นๆ ผมกลับไปจตุรัสกลางเมือง ส่งผ้าที่ร้านซักรีดระหว่างทาง เมื่อถึงจตุรัส ผมได้ยินเสียงดนตรีและกลอง สังเกตเห็นคนกลุ่มใหญ่ยืนออกันอยู่ข้างทาง ถนนและจตุรัสถูกปิดกั้นด้วยการจราจรที่คลาคลั่งไปด้วยผู้คน มองเห็นจากในระยะไกล จุดที่เป็นตลาด ขบวนพาเรดกำลังเริ่มเคลื่อนตัวไปยังจตุรัส ผมเดินตามไปดู และเห็นหัวขบวนกำลังเริ่มแสดง ตามหลังมาติดๆคือกลุ่มคนในชุดประจำชาติของอินคาสีสันสดใส ผมไม่สามารถบอกได้ว่าเนื่องในเทศกาลอะไร ถึงแม้ว่าผมจะสังเกตเห็นใครบางคนในขบวนนั้นเดินถือกระโหลกชูไปมา หัวหน้าเผ่านำกลุ่มเด็กหนุ่มสาวติดตามไปตามเส้นทางมุ่งสู่จตุรัส ผ่านตาผมไป ด้วยริ้วป้ายและกระโปรงปลายพริ้ว ผมเดินตามไปสักพักก่อนที่จะเจออีกประตู ที่จะพาผมไปสู่ตลาด

ท้องเริ่มร้อง และเมื่อเดินต่อไปในตลาดผมเห็นโต๊ะตั้งเรียงต่อกันและในครัวก็เริ่มเสิร์ฟอาหาร บรรยากาศคล้ายที่ผมเห็นในตลาดในประเทศไทย และเมื่อผมเดินดูรอบๆ พยายามจะสื่อสารด้วยภาษาท้องถิ่น โชคร้ายที่ทักษะภาษาผมไม่ดีพอที่จะสั่งเมนูอะไรที่มีเอกลักษณ์ และต้องลงเอยชี้ไปยังจานที่ดูน่าสนใจ เพราะรู้ว่าต้องเสิร์ฟเป็นเซ็ตพร้อมซุปและน้ำดื่ม แทรกตัวลงนั่งที่โต๊ะหัวมุม ท่ามกลางกลุ่มคนที่กำลังเอร็ดอร่อยกับอาหารมื้อสายในวันอาทิตย์ สักพักหลังจากนั้น ผมได้สมทบกับคู่รักชาวเปรูที่อาศัยอยู่ในสหรัฐอเมริกาและได้กลับมาเยี่ยมครอบครัวที่คูซโก บทสนทนาแวดล้อมไปด้วยเรื่องอาหารและการเดินชมตลาดในประเทศต่างๆทั่วทุกมุมโลก

เมื่อผมเดินเข้าไปในตลาด ผมสังเกตเห็นพวกแผงขายผลไม้เล็กๆ ที่มีม้านั่งและเครื่องปั่นน้ำผลไม้ อิ่มกับอาหารก่อนหน้าที่จ่ายเพียงสามเหรียญ ถึงเวลาที่จะต้องหาน้ำผลไม้ปั่นเพื่อสุขภาพดื่มเสียหน่อย มะม่วงคือผลไม้โปรดของผม … Read more...

เปิดประตูโลกทัศน์สู่เมืองลาว

ผมย้ายไปอยู่และทำงานที่สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวได้สักระยะหนึ่งแล้ว และถึงแม้ผมควรจะเล่าเกี่ยวกับชีวิตในเมืองไทยให้คุณฟังต่อ แต่เมื่อเอดิเตอร์ภาษาไทยของผมส่งข้อความถี่ๆอย่างบ้าคลั่งจนผมสติแตกต้องทำตามที่เธอขอร้องแกมบังคับ แล้วหันมาเขียนเกี่ยวประเทศลาวในปัจจุบันแทนการเล่าเรื่องเกี่ยวกับเมืองไทยในอดีตต่อ ผมจะไม่เริ่มต้นจากช่วงปัจจุบัน แต่จะเล่าถึงเมืองลาวในอดีตแล้วค่อยแทรกช่วงปัจจุบันเพิ่มเติมเข้าไปสักนิดหน่อย ถือเป็นความผิดของเอดิเตอร์เลย ที่ผมจะไม่เล่าเรื่องเกี่ยวกับชีวิตในวงการไปอีกหลายอาทิตย์

น่าแปลก ถึงแม้ผมจะท่องรอบโลก แต่ผมกลับมีโอกาสเดินทางในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้น้อยมาก อาจจะเพราะประโยคติดหที่ว่าู “ใกล้แค่นี้ หยุดสุดสัปดาห์ค่อยไป” สุดสัปดาห์หรือจะหนึ่งสัปดาห์ไม่เคยเป็นเรื่องจริงจัง

แม้ว่าผมจะเคยไปลาวครั้งหนึ่งในช่วงต้นหรือราวกลางยุคเก้าศูนย์ เมื่อท่านนายกช็อง เครชเชียนได้มีการผลักดันการลงทุนในเศรษฐกิจทั่วโลกโดยคณะ “ทีมแคนาดา” ของท่าน ด้วยการรวมทีมประมาณ 15 ผู้นำด้านธุรกิจในแคนาดา ผมเดินทางทั่วภาคอีสานของประเทศไทย ผ่านจังหวัดต่างๆ เช่น โคราช ขอนแก่น และอุดรธานี ก่อนข้ามชายแดนและเดินทางต่อไปยังเวียงจันทร์ ผมมีบทบาทเป็นล่ามให้ท่านทูตแคนาดาในขณะนั้นซึ่งเดินทางไปในนามหัวหน้าคณะนักธุรกิจ

เมื่อยี่สิบปีก่อน

ลาวและเวียงจันทร์ในยุคเก้าศูนย์นั้นมีความแตกต่างจากภาพตัวเมืองและโดยรอบในปัจจุบันอย่างมาก ผมยังจำได้ถึงการเข้าเยี่ยมชมกิจการของบริษัทที่ใหญ่ที่สุดของลาวในขณะนั้น– เบียร์ลาว การมีโอกาสชมขั้นตอนการผลิตเบียร์ถือเป็นหนึ่งในไฮไลท์ของทริปเลยทีเดียวและโดยเฉพาะอย่างยิ่งการได้ดื่มด่ำกับเบียร์ลาวในช่วงค่ำคืนนั้น และอาจเป็นการจะชื่นชมรสชาติที่มากเกินไปแต่มันก็เยี่ยมยอดมากเท่าที่ผมจำได้ พวกเราใช้เวลาในช่วงเช้าก่อนทัวร์โรงกลั่นเบียร์เข้าฟังการบรรยายพรีเซ้นท์หัวข้อต่างๆเกี่ยวกับสภาพธุรกิจและกฏระเบียบของประเทศลาว โดยทางแคนาดาได้มีการบรรยายหัวข้อเกี่ยกับศักยภาพความพร้อมและแนวคิดทางธุรกิจที่จะอาจนำมาใช้กับประเทศลาว ตลอดช่วงเช้าเป็นการทดสอบทักษะความสามารถทางการใช้ภาษาของผมอย่างเต็มที่ ผมต้องสารภาพถึงนิสัยเสียอย่างหนึ่งของผม การเลียนแบบวิธีการพูดและสำเนียงของผู้อื่น เช่นถ้าผมอยู่กับชาวออสซี่ ผมก็จะเริ่มติดสำเนียงออสซี่เห่ยๆเวลาออกเสียงคำบางคำ ผมทำเช่นเดียวกันตอนอยู่ในรัฐทางใต้ของอเมริกาโดยไม่รู้ตัว ลอกเลียนแบบสำเนียงของพวกเขา แต่เมื่อต้องทำงานอย่างเป็นทางการ แน่นอนสิ่งเหล่านั้นย่อมไม่ควรเกิดขึ้น แต่บางครั้งผมก็จับตนเองได้ว่าผมแทรกสำเนียงลาวเมื่อแปลไทย เช่นการออกเสียง “ช” เป็น … Read more...

คุณชอบอาหารไทยไหม?

แต่ละวัฒนธรรมมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวในการทำอาหาร และไม่มีสิ่งใดที่ชนชาติไทยจะภูมิใจมากไปกว่าอาหารประจำชาติ แล้วก็ควรจะเป็นเช่นนั้น แรกเริ่มเดิมทีอาหารจานประจำของผมคือข้าวมันไก่แม้ว่าผมจะเบื่อกับมันแต่ผมสั่งได้แค่นั้น มันก็เป็นอาหารจานเหมาะหากคุณหาอะไรอย่างอื่นไม่ได้ มันป็นอาหารสิ้นคิด แต่ที่จริงแล้วยังมีอาหารอื่นๆอีกหลากหลายพันเมนูที่คุณสามารถเลือกได้ตามชอบใจ

สิ่งหนึ่งที่คุณควรจะต้องทำความคุ้นเคยคือระดับความเผ็ดร้อนที่อยู่ในอาหารแต่ละชนิด และแต่ละความพึงพอใจของผู้ปรุงอาหารจานนั้นๆ คุณสามารถสั่งอาหารเมนูเดียวกันจากห้าสิบร้าน โดยที่หน้าตาและรสชาติแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง

สำหรับผู้มาเยือนหน้าใหม่ ถ้าคุณอยากจะใช้เวลาในการเรียนรู้สถานที่ต่างๆและผู้คน คุณจะได้สัมผัสประสบการณ์แปลกใหม่เกินกว่าจะคาด ประสบการณ์สุดสยองพองขนที่ผมเคยเปิบพิศดารมาแล้วคือหนูนาและงูเห่า แต่สำหรับคนอื่นๆ สิ่งที่่พวกเขาได้ทดลองชิมนั้นสาหัสยิ่งกว่า เริ่มตั้งแต่แมลงสารพัดชนิด เช่นแมลงที่มีลักษณะเหมือนแมลงสาบทอด ไปจนถึงตั๊กแตน ไข่มดแดง และหนอนที่รู้จักกันดีในชื่อ “รถไฟด่วน” และแม้กระทั่งตีนไก่ ไหนยังจะมีสารพัดน้ำพริกมากกว่าร้อยสูตรจากส่วนผสมสุดเลิศรส แต่ที่อร่อยสุดมักเป็นสูตรโบราณดั้งเดิม

ส่วนผสมจากอเมริกาใต้

เริ่มมีการนำพริกเข้ามาใช้ในครัวไทยโดยชาวโปรตุเกส ซึ่งแน่นอนพริกไม่ใช่เครื่องปรุงพื้นบ้านของไทย พวกมันถูกนำเข้ามาจากทวีปอเมริกาใต้ ผลลัพธ์ที่ได้นำความแปลกใหม่มาสู่ครัวไทยอย่างเกินคาด ผมไม่เคยอ่านเจอบทความว่าความเผ็ดซ่อนลิ้นนั้นมีต้นกำเนิดเมื่อไหร่แน่ แต่มันได้แพร่หลายสู่ภัตตาคารชั้นนำในเมืองหลักๆทั่วโลก แม้กระทั่งในประเทศไทยเอง คุณไม่สามารถเดินไปที่ไหนโดยไม่ชนกับร้านขายอาหารตามข้างทาง ไม่ว่าจะเป็น ก๋วยเตี๋ยว ข้าวมันไก่ ข้าวขาหมู อาหารทะเลสดๆ หรือแม้แต่สารพัดข้าวราดแกง อย่างแน่นอน หนึ่งในเมนูก๋วยเตี๋ยวชามโปรดของผมคือสูตรจากภาคเหนือที่ชื่อ “ข้าวซอย” ซึ่งเป็นเมนูที่ผสมผสานระหวางน้ำแกงแบบกะทิคลุกเคล้ากับเส้นบะหมี่ผสมด้วยไม่เนื้อไก่ก็เนื้อวัว จะว่าไปก็แทบจะเปรียบได้กับสตูว์น้ำกะทิข้นๆใส่เส้น … Read more...